Οι «γραβατωμένοι ταλιμπάν»

Σπύρος Θεοδωράτος


Με σκληρή γλώσσα αντιμετωπίζουν πλέον οι ξένοι δημοσιογράφοι τους τεχνοκράτες της τρόικας, τους οποίους αποκαλούν ειρωνικά «σοφολογιότατους» και τους κατηγορούν για πλήρη αποτυχία κατά τον σχεδιασμό και την υλοποίηση του προγράμματος δημοσιονομικής προσαρμογής στην Ελλάδα.

Πρόσφατο ρεπορτάζ του BBC μάλιστα χρησιμοποιεί γι’ αυτούς τον καθόλου κολακευτικό χαρακτηρισμό «boffin». Όπου «boffin»…

«Boffin» n. Chiefly British Slang. (Informal) : “someone who is considered to be very clever, often to the exclusion of all non-academic interests” (κάποιος απόλυτα προσκολλημένος στα ακαδημαϊκά του ενδιαφέροντα, στον κόσμο του. Ο «σοφολογιότατος», ο «ξερόλας»).

… Αυτό το κάπως σπάνιο δείγμα παλαιάς βρετανικής «σλανγκ» επέλεξε ο έγκριτος συντάκτης χρηματοοικονομικών ειδήσεων του BBC, Ρόμπερτ Πρέστον, για να χαρακτηρίσει τους ανθρώπους της Τρόικας, οι οποίοι, βαθύτατα προσκολλημένοι στα… πάνσοφα κιτάπια τους, κατάφεραν το εξής καταπληκτικό: να τα κάνουν χάλια.

Δεν είναι, ασφαλώς, η πρώτη φορά που η σοφία των Τροϊκανών τίθεται εν αμφιβόλω. Ωστόσο, το άρθρο του Πρέστον έχει την ιδιαίτερη σημασία του, καθώς η ευθεία κριτική στο έργο της Τρόικα προέρχεται πλέον από τους Βρετανούς του BBC,  οι οποίοι ουκ ολίγες φορές έχουν αναφερθεί με ιδιαίτερα απαξιωτικό τρόπο  στους Έλληνες, ενώ  – το σημαντικότερο, ίσως – είναι από τις λίγες φορές που στο τραπέζι της συζήτησης δεν τίθεται το κατά πόσον η ελληνική κυβέρνηση είναι σε θέση να εφαρμόσει όσα της ζητούνται, αλλά η ίδια η ορθότητα της συνταγή ς - και αυτοί που με τόση ευλάβεια μας την έχουν επιβάλει.

Έχει την αξία του, μέσα στον καθημερινό  ορυμαγδό των δημοσιευμάτων, σχολίων,  «κωμικών»  βίντεο και… ανεκδότων που κυκλοφορούν, πια, σαν τα ζεστά ψωμάκια για τους «ζημιάρηδες», «φουκαράδες» Έλληνες, το εξής: επιτέλους, το μάτι μας κοιτάζει πλέον φρεσκοτυπωμένη τη  διαπίστωση πως αν τα πράγματα έχουν πάει από το κακό στο χειρότερο στην Ελλάδα, υπεύθυνη δεν είναι παρά η Τρόικα.

Ναι, αυτά τα τρία ατσαλάκωτα, αλαζονικά κοστούμια, που όταν βλέπουν Έλληνες σε καφετέρια  κατεβάζουν με αποτροπιασμό το κεφάλι και φτύνουν τον κόρφο τους - να μην μπει το κακό και στο δικό τους σπίτι. Κι όμως, εσείς, κύριοι αμόλυντοι και πάνσοφοι «ταλιμπάν της γραβάτας», παραδεχθείτε το:  Αν μέσα σε αυτόν τον μισητό ενάμιση χρόνο η ύφεση στην Ελλάδα έχει βαθύνει, οι ευρωπαϊκές προβλέψεις έχουν πέσει όλες έξω και το ελληνικό χρέος όχι μόνο δεν απέκτησε «πάτο», αλλά έγινε - και επισήμως, πια - μη βιώσιμο, τότε για  όλη αυτή την κακοφωνία, μάλλον δεν  είναι υπέυθυνα τα βιολιά ή τα πνευστά, αλλά ο ίδιος ο διευθυντής της ορχήστρας.   

 Ο Άγγλος συντάκτης, από τη μεριά του, από τις πρώτες κιόλας γραμμές του άρθρου υπό τον  τίτλο «Η Ελλάδα χρειάζεται ένα διαφορετικό πακέτο διάσωσης»  το  ξεκαθαρίζει: «Το τρέχον σχέδιο της Ε.Ε και του ΔΝΤ για την οικονομική ανάκαμψη της Ελλάδας απέτυχε».

Βέβαια, το συμπέρασμα αυτό δεν αποτελεί αποκλειστικότητα του Ρόμπερτ Πρέστον. Πολλοί μέσα στην Ευρώπη  από την αρχή διατηρούσαν τις επιφυλάξεις τους για το περίφημο «σπιράλ της ύφεσης», το οποίο απλώς διαιωνίζεται  από τη σκληρή λιτότητα. Ακόμη και οι λάτρεις της γερμανικής πειθαρχίας, θα πρέπει να το έχουν πια καταλάβει πως το φάρμακο για το «ελληνικό πρόβλημα» ήταν εξαρχής αποτυχημένο. Τόσο κολλημένοι, ή μήπως πιο πονηροί απ’ όσο φαίνονται;

Από την πλευρά της, η ελληνική κυβέρνηση, ενήργησε και επορεύθη με το εξής απλοϊκό, ας μας επιτρέψει, δόγμα : «Εντάξει, μπορεί οι αριθμοί να μην βγαίνουν μεν, αλλά αν κάνουμε στο εξής τα καλά παιδιά, τότε θα το δείτε κι εσείς, οι Ευρωπαίοι  θα μας το αναγνωρίσουν και στο τέλος θα μας ανταμείψουν…».

Ωσάν η διεθνής οικονομία να είναι ένα παιχνίδι  μεταξύ προσκόπων, όπου στο τέλος ο ενάρετος ομαδάρχης μοιράζει δίκαια τα δώρα και τους πόντους στα καλύτερα λυκόπουλα.

Σίγουρα, η Ευρώπη που έχει στο μυαλό του ο Γιώργος Παπανδρέου είναι  κάτι διαφορετικό από την πραγματική Ευρωπαϊκή  Ένωση. Εάν κάτι δεν αμφισβητεί κανείς στον κ. Παπανδρέου, αυτό είναι ο σεβασμός του προς τους θεσμούς και τη σημασία τους. Άλλωστε, ο ίδιος, προσωπικά, ως μεθοδικός άνθρωπος, έχει κατορθώσει να αποκομίσει στη διάρκεια της ζωής του κοντά στους 140 (!) τίτλους και διεθνείς διακρίσεις, από κολλέγια, επιτροπές, διεθνείς λέσχες, θρησκευτικές ομάδες κ.ο.κ.

Ως ηγέτης ενός περιφερειακού κράτους, το δυνατό χαρτί του Έλληνα πρωθυπουργού εξαρχής της μεγάλης αυτής περιπέτειας ήταν τούτο: η δοκιμασία της Ελλάδας είναι μία δοκιμασία της Ευρώπης, συνολικά. Δυστυχώς, όμως, για εμάς, δεν το βλέπει έτσι και ο ηγέτης της Γερμανίας ή της Γαλλίας – και, προφανώς, ποτέ δεν το έβλεπε έτσι, από τη σύσταση της ίδιας της Ευρωπαϊκής Ένωσης.      

Το κακό είναι πως αυτήν τη στιγμή μετράμε αντίστροφα για ένα κούρεμα… περιποιημένο, και μάλιστα χωρίς να έχει, μέχρι την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, κανείς μία διαβεβαίωση στα χέρια του πως η «χρεοκοπία» θα είναι συντεταγμένη, προσυμφωνημένη με τους θεσμικούς ιδιώτες  και, φυσικά, προς το καλό της ελληνικής οικονομίας. 

Καρέ πρώτο: Στη Σύνοδο κορυφής της Κυριακής, η Άνγκελα Μέρκελ μίλησε ανοιχτά για την ανάγκη μίας νέας Συνθήκης για την Ε.Ε.

Καρέ δεύτερο: Με άρθρο-παρέμβαση στους Financial Times, το Σάββατο, ο κ. Λουκάς Παπαδήμος - στον οποίον ο Πρωθυπουργός είχε απευθύνει δημόσια «ευχαριστώ» για τη συμβολή του κατά την ανακοίνωση των αποφάσεων της 21ης Ιουλίου -  λέει ευθέως πως ένα «κούρεμα» τόσο μεγάλου ύψους (50%) θα έκανε σε κάθε περίπτωση κακό στα νοικοκυριά, αλλά και στην ελληνική οικονομία συνολικότερα.  

Παρένθεση: Κανείς μας δεν γνωρίζει πώς πήγε η περίφημη «ανταλλαγή ομολόγων», η οποία είχε ξεκινήσει στις πρώτες μέρες του Σεπτεμβρίου με πολύ καλό ρυθμό  -όπως δίερρεε - υπό  την ομπρέλα της συμφωνίας της 21ης Ιουλίου («κούρεμα» 21%). Ξαφνικά, η όλη διαδικασία μοιάζει σαν να πάγωσε, δια μίας «αόρατης χειρός».
Έκτοτε, δεν μάθαμε τίποτε για την πορεία της διαδικασίας ανταλλαγής. 

Ποιο είναι το σενάριο, στο οποίο – μακάρι να βγούμε ψεύτες-  οδηγούμαστε: Οι μεγάλες γαλλικές τράπεζες (BNP Paribas, Credit Agricole κλπ) έχουν καταφέρει σε έναν ικανοποιητικό βαθμό να απαλλαγούν από τα «τοξικά» ομόλογα. Το ίδιο και οι γερμανικές, οι οποίες άλλωστε, ήταν εξαρχής λιγότερο εκτεθειμένες.

Ανοίγουν, λοιπόν, το δρόμο για τη ζύμωση των νέων, μεγάλων αποφάσεων, που θέλει κατά την επόμενη ημέρα την Ελλάδα πτωχευμένη και εκτός Ευρώ, και τη Ε.Ε. να προχωρά σε μία ολόφρεσκη, νέα Συνθήκη, που θα αντικαταστήσει αυτήν της Λισαβόνας και θα αποτελέσει την πολυαναμενόμενη «ασπίδα» απέναντι στις αγορές κλείνοντας μια και καλή αυτή την κατάμαυρη περίοδο αβεβαιότητας και παρατεταμένης ανασφάλειας για την Ευρωζώνη (που στη νέα της ζωή θα έχει αποχωρισθεί τους Έλληνες και τα προβλήματά τους). 

Καρέ τρίτο: Κυριακή, κατά το σούρουπο, Βρυξέλλες. Ο Νικολά Σαρκοζί, με το βλέμμα χαμηλωμένο και το ύφος συνετού απουσιολόγου που, παρά τις αρχές του, αναγκάζεται να «καρφώσει» τον αμελή και αργοπορημένο συμμαθητή του (βλ. Ελλάδα), το λέει καθαρά, κατά την κοινή συνέντευξη Τύπου με την Καγκελάριο Μέρκελ: «Εμείς δεν έχουμε εκλεγεί για λογαριασμό άλλων κρατών… Παρόλα αυτά, προσπαθούμε να βρούμε μια λύση και για λογαριασμό άλλων... Κάθε κράτος χωριστά θα πρέπει να έχει την ευθύνη για τις επιλογές του…». Νικολά, εντάξει, το καταλάβαμε.  «Ειν’ τυχερό τ’ ογδόντα….».   

Ας το δούμε πιο απλά: Όλα πήγαιναν αρκετά καλά, ενόψει της Διάσκεψης της περασμένης Κυριακής. Ξαφνικά, έρχεται  η  παρέμβαση των  Moody’s, με την απειλή υποβάθμισης της γαλλικής οικονομίας. Έκτοτε, όλοι τρέχουν και δεν φτάνουν εντός της Γαλλίας και πανευρωπαϊκά, σαν τα βρεγμένα γατιά. Τυχαίο; Δεν νομίζω.

ΥΓ.1: Η Ευρώπη την Τετάρτη θα προσπαθήσει να ανοίξει μία νέα σελίδα. Ποια Ευρώπη, ακριβώς; Κάποιος παλαιός Ευρωπαίος ηγέτης  - από τους παλιούς, με τα οράματα - το είπε καθαρά: «Αν δεν σώσουν την Ελλάδα, να πάνε να πνιγούν». Έτσι είναι αυτή την ώρα η Ελλάδα. Σαν άλλη Μπλανς Ντιμπουά, από το Λεωφορείον ο Πόθος: βασίζεται στην καλοσύνη των ξένων.

ΥΓ.2:  Υπάρχουν και ορισμένοι ξένοι, με πολύ περισσότερη αγάπη μέσα τους για την Ελλάδα, απ’ ό,τι πολλοί δικοί μας. Προσδοκούμε σε αυτές τις ευγενικές ψυχές, που σε πείσμα των μικρόψυχων καιρών, επιμένουν πάντα να έχουν στο κεφάλι τους τις λέξεις του Ομήρου και τη μουσική του Ζορμπά…    

πηγη elzoni