ΡΥΘΜΙΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΠΑΝΤΑ, ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΟ…

ΡΥΘΜΙΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΠΑΝΤΑ, ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΟ… Παρέμβαση των Οικολόγων Πράσινων στη διαβούλευση για το νομοσχέδιο για τις αστικές συγκοινωνίες

Αναλυτικές παρατηρήσεις, με τα σχόλια και τις αντιρρήσεις τους, κατέθεσαν οι Οικολόγοι Πράσινοι στην ηλεκτρονική διαβούλευση για τις αστικές συγκοινωνίες της Αττικής. Το νομοσχέδιο επιχειρεί να νομοθετήσει για τα πάντα, εκτός από την ενίσχυση του ρόλου των συγκοινωνιών που αποτελεί σήμερα το βασικότερο ζητούμενο.
Οι παρατηρήσεις, που κατατέθηκαν με την υπογραφή του Θανάση Παπακωνσταντίνου, μέλους του Πανελλαδικού Συμβουλίου των Οικολόγων Πράσινων και υπεύθυνου για τη Θεματική Ομάδα Μεταφορών, επισημαίνουν ότι η εισπρακτική λογική του νομοσχεδίου δεν πρόκειται να σώσει ούτε καν τα οικονομικά των συγκοινωνιακών φορέων.
Χωρίς να παραλείπουν να αναγνωρίσουν τις όποιες θετικές θεσμικές τομές (αλλά και τις αντίστοιχες αστοχίες) στο επίπεδο των συγχωνεύσεων και του συντονισμού των συγκοινωνιακών φορέων, οι Οικολόγοι Πράσινοι επισημαίνουν τόσο την προχειρότητα των ρυθμίσεων για τους εργαζομένους όσο και το δραματικό έλλειμμα στόχων συγκοινωνιακής πολιτικής, που διαποτίζει όλο το νομοσχέδιο.
Επισημαίνουν επίσης την παράγραφο που προβλέπει ότι στην πράξη οι διατάξεις κοινωνικής πολιτικής για μειωμένο εισιτήριο ή δωρεάν μετακίνηση σε ευάλωτες κατηγορίες πολιτών, θα εφαρμόζονται μόνον.... εφόσον τα αρμόδια υπουργεία διαθέτουν οικονομική ευχέρεια.
Όπως τονίζουν στον επίλογο του κειμένου τους, «σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, με μειωμένα εισοδήματα και ακριβά καύσιμα, η ενίσχυση των δημόσιων συγκοινωνιών ως συλλογικού αγαθού αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα και απαραίτητη διέξοδο. Μια τέτοια πολιτική θα έφερνε και επιπλέον έσοδα, από την αυξημένη επιβατική κίνηση, ενώ θα απαντούσε ταυτόχρονα στην οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση».

Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο, όπως κατατέθηκε στη διαβούλευση.

ΡΥΘΜΙΖΟΝΤΑΣ ΤΑ ΠΑΝΤΑ, ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΟ ΒΑΣΙΚΟΤΕΡΟ...

Το νομοσχέδιο για τις αστικές συγκοινωνίες στην Αθήνα φαίνεται να προσπαθεί να προσδιορίσει και ρυθμίσει τα πάντα. Από τις διατάξεις του, όμως, απουσιάζει το βασικό  αντικείμενο των συγκοινωνιακών φορέων, ο στόχος δηλαδή για κερδίσουν το μεγαλύτερο δυνατό μερίδιο στις καθημερινές μετακινήσεις στην πρωτεύουσα. Οφείλεται η παράλειψη αυτή σε άγνοια ή σε αντιστροφή των αυτονόητων προτεραιοτήτων;
Τους συντάκτες του νομοσχεδίου δε δείχνει να τους απασχολεί:

• Ούτε ότι το εκτελούμενο έργο από τους συγκοινωνιακούς φορείς υπολείπεται τρομακτικά τόσο ποσοτικά (<30%, όταν στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες αγγίζει κατά μέσο όρο το 45%) όσο και ποιοτικά (υποδιπλάσια εμπορική ταχύτητα, αδυναμία τήρησης του ωραρίου των δρομολογίων,  απροειδοποίητες ματαιώσεις).
• Ούτε ότι το ποσοστό των κατοίκων που είναι μόνιμοι αποδέκτες των υπηρεσιών (μηνιαίες και άλλες κάρτες), παραμένει πολύ χαμηλό.
• Ούτε ότι ο εκσυγχρονισμός του στόλου με οχήματα ενεργειακής κλάσης Α΄, είναι ξεχασμένος σε κάποια συρτάρια...

Στα όσα ρυθμίζει το νομοσχέδιο, θετική καταρχήν είναι η δημιουργία δυο φορέων (για μέσα  σταθερής τροχιάς και για οδικά μέσα, αντίστοιχα), τερματίζοντας έτσι το σημερινό ξεπερασμένο κατακερματισμό τους. Τα τρόλεϊ, πάντως, θα μπορούσαν να είχαν ενταχθεί και στον ίδιο φορέα με τα Μέσα Σταθερής Τροχιάς, που θα συγκέντρωνε έτσι τα ηλεκτροκίνητα μέσα.
Σε θετική κατεύθυνση κινείται και η δημιουργία Μητροπολιτικού Φορέα για το συντονισμό των συγκοινωνιακών μέσων. Θα έπρεπε όμως ο φορέας αυτός να συνδέεται άμεσα με τον Οργανισμό Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας, καθώς ο σχεδιασμός των χρήσεων γης και των υπερτοπικών λειτουργιών επηρεάζει άμεσα την εξέλιξη των συγκοινωνιακών  αναγκών της πόλης.
Αντίθετα, εξαιρετικά πρόχειρη στην καλύτερη περίπτωση, και υπό την έφεση του κλίματος περικοπών, είναι η απογύμνωση του ΟΑΣΑ και των δυο προαναφερομένων συγκοινωνιακών φορέων από το έμψυχο δυναμικό τους. Λες και πρόκειται για μάζα με ομοιόμορφα καθήκοντα και ρόλους, η τύχη της αποφασίζεται και διατάσσεται εν μια νυκτί, χωρίς την παραμικρή αξιολόγηση και διαφάνεια.
Η ίδια προχειρότητα υπάρχει και στον τομέα του λεγόμενου πλεονάζοντος προσωπικού. Απροσδιόριστα μένουν από τον νομοθέτη ο όγκος και η ποιότητα του μεταφορικού έργου που θα εκτελείται, βάσει του οποίου θα μπορούσε να υπολογιστεί ορθολογικά ο αριθμός των θέσεων εργασίας που θα διατηρηθούν ανά ειδικότητα: Αν μιλάμε για μεταφορικό  έργο που θα τείνει προς το μηδέν, είναι προφανές ότι δεν χρειάζεται σχεδόν κανείς, αν έχουμε όμως στόχο τα μέσα ευρωπαϊκά ποσοστά, πιθανά και οι σημερινοί να μην αρκούν.
Θεσμικά επίσης δεν περιποιεί τιμή το γεγονός ότι με μια παράγραφο καταργούνται όλων των ειδών οι συλλογικές συμβάσεις που είχαν υπογραφεί σε βάθος δεκαετιών: η απουσία τους μπορεί να οδηγήσει, για παράδειγμα, τη μισθοδοσία ενός μηχανοδηγού στα όρια της ανειδίκευτης εργασίας.
Προκαλεί ακόμη απορίες η διάκριση των υπό μετάταξη υπαλλήλων σε δυο φάσεις. Για την πρώτη φάση, έχει καταγραφεί ο συνολικός αριθμός ανά υφιστάμενο ως τώρα φορέα. Για τη δεύτερη, ...άκρα του τάφου η σιωπή!
Αγγίζει, τέλος, τα όρια της κωμωδίας το ακόλουθο εδάφιο του νομοσχεδίου:
«Με συμβάσεις μεταξύ του ΟΑΣΑ και του εκάστοτε αρμόδιου Υπουργείου καθορίζεται ο τρόπος καταβολής του αντιτίμου ή της διαφοράς από το εκάστοτε ισχύον κόμιστρο για τα άτομα που βάσει της κείμενης νομοθεσίας δικαιούνται να διακινούνται με τις αστικές συγκοινωνίες είτε δωρεάν είτε με μειωμένο κόμιστρο. Οι εν λόγω συμβάσεις μπορούν να συναφθούν μόνον εφ' όσον υπάρχει αντίστοιχη πίστωση στον προϋπολογισμό του εκάστοτε αντισυμβαλλόμενου αρμόδιου Υπουργείου».
Πρακτικά, δηλαδή, οι διατάξεις κοινωνικής πολιτικής για μειωμένο εισιτήριο ή δωρεάν μετακίνηση σε ευάλωτες κατηγορίες πολιτών, θα εφαρμόζονται μόνο εφόσον τα αρμόδια υπουργεία διαθέτουν οικονομική ευχέρεια...
Οι Οικολόγοι Πράσινοι ανησυχούμε ότι το νομοσχέδιο ανοίγει δρόμους για περαιτέρω απαξίωση των αστικών συγκοινωνιών, που θα υποβαθμίσει κι άλλο την εξυπηρέτηση και την ποιότητας ζωής των πολιτών της Αθήνας και της Αττικής. Μια τέτοια κατάσταση δε θα δημιουργήσει μόνο δραματικές καταστάσεις για το κυκλοφοριακό και το περιβάλλον, αλλά θα αποτύχει και στην αντιμετώπιση των ελλειμμάτων στις συγκοινωνίες, που προβάλλεται ως πρωταρχικός στόχος του νομοσχεδίου.
Σε συνθήκες οικονομικής κρίσης, με μειωμένα εισοδήματα και ακριβά καύσιμα, η ενίσχυση των δημόσιων συγκοινωνιών ως συλλογικού αγαθού αποτελεί επείγουσα προτεραιότητα και απαραίτητη διέξοδο. Μια τέτοια πολιτική θα έφερνε και επιπλέον έσοδα, από την αυξημένη επιβατική κίνηση, ενώ θα απαντούσε ταυτόχρονα στην οικονομική, κοινωνική και περιβαλλοντική κρίση. Από την πλευρά μας έχουμε καταθέσει προς το Υπουργείο Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων αναλυτικές προτάσεις και για τις αστικές συγκοινωνίες, στα πλαίσια των προτάσεών μας για την πολιτική μεταφορών http://www.ecogreens-gr.org/cms/index.php?option=com_content&view=article&id=714:decgram091229&catid=16:climate-energy&Itemid=33
Αθήνα, 21 Ιανουαρίου 2010
Θανάσης ΠαπακωνσταντίνουΥπεύθυνος της Θεματικής Ομάδας Μεταφορών των Οικολόγων Πράσινων